Bệnh FIP ở mèo là một trong những căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm nhất với tỷ lệ tử vong lên đến 95%. Bệnh này do virus Corona (FCoV) gây ra đang trở thành nỗi ám ảnh của nhiều người nuôi mèo. FIP có khả năng tấn công vào nhiều cơ quan trong cơ thể như hệ hô hấp, gan, thận và thậm chí cả hệ thần kinh trung ương.
Hiện nay vẫn chưa có phương pháp nào có thể xác định 100% mèo mắc FIP. Triệu chứng của bệnh cũng rất đa dạng và dễ nhầm lẫn với các bệnh khác. FIP có thể biểu hiện ở hai dạng chính: thể ướt với dấu hiệu tích tụ dịch trong ổ bụng và thể khô gây tổn thương nhiều cơ quan nội tạng.
Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn thông tin toàn diện về bệnh FIP ở mèo, từ nguyên nhân, cách lây truyền đến các triệu chứng điển hình. Linhvet cũng sẽ giới thiệu các giải pháp điều trị mới nhất đang mang lại hy vọng cho việc chữa trị căn bệnh nguy hiểm này.
Nội dung chính
Bệnh FIP ở Mèo Là Gì?
Bệnh viêm phúc mạc truyền nhiễm ở mèo (FIP) là một bệnh nguy hiểm do virus Corona (FCoV) gây ra. FCoV thuộc họ Coronaviridae, thường cư trú trong đường ruột và không gây hại. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, virus này có thể đột biến và gây ra FIP.
Khi FCoV đột biến thành dạng gây bệnh, nó tấn công hệ miễn dịch của mèo, đặc biệt là các đại thực bào. Virus lây lan khắp cơ thể, gây viêm nhiều cơ quan như phổi, gan, thận và hệ thần kinh trung ương. Mèo ở mọi lứa tuổi đều có thể mắc FIP, những nhóm có nguy cơ cao nhất là mèo từ 6 tháng đến 2 tuổi và mèo già.
Theo nghiên cứu của Đại học Cornell, mèo mắc bệnh FIP có tỷ lệ tử vong lên đến 95% nếu không được chữa trị kịp thời. Mặc dù FIP không phải là bệnh truyền nhiễm phổ biến nhất ở mèo, nhưng nó được coi là một trong những bệnh nguy hiểm nhất.
Có phải tất cả mèo nhiễm FCoV đều mắc FIP?
Không. Trên thực tế, chỉ khoảng 10% số mèo nhiễm FCoV tiến triển thành FIP. Phần lớn mèo khi tiếp xúc với FCoV chỉ xuất hiện các triệu chứng nhẹ như tiêu chảy ngắn ngày hoặc các dấu hiệu ở đường hô hấp trên. Sau 7-10 ngày, hệ miễn dịch của mèo đã tạo ra kháng thể chống lại virus, giúp con vật hồi phục hoàn toàn.
“Virus FCoV có thể tồn tại trong cơ thể mèo mà hoàn toàn không gây triệu chứng”
Trong số ít trường hợp tiến triển thành FIP, virus gây đột biến, xâm nhập vào các tế bào bạch cầu và bắt đầu lan rộng khắp cơ thể. Quá trình này gây ra phản ứng viêm mạnh mẽ, dẫn đến tổn thương nhiều cơ quan và cuối cùng là các triệu chứng nghiêm trọng của FIP.
Đường Truyền Lây Của FCoV
Mèo khỏe mạnh thường nhiễm FCoV qua đường tiêu hóa, chủ yếu từ việc tiếp xúc với phân và của mèo nhiễm bệnh. Virus có thể lây truyền gián tiếp qua các vật dụng bị nhiễm virus như khay đựng cát vệ sinh, bát ăn, hoặc quần áo của người chăm sóc.
“Tỷ lệ đào thải mầm bệnh ở mèo nhiễm FCoV thấp và số lượng virus đào thải ít”
Mèo nhiễm FCoV đào thải virus ra môi trường qua phân trong 2-3 tháng. Chỉ khoảng ⅓ số mèo mắc FCoV có thể đào thải virus ra ngoài môi trường. Tuy nhiên, một số mèo có thể trở thành vật chủ mang trùng mãn tính, tiếp tục đào thải virus trong nhiều tháng hoặc thậm chí suốt đời.
Triệu Chứng Của Bệnh FIP ở mèo
Bệnh FIP ở mèo biểu hiện qua hai thể chính: thể ướt và thể khô. Mỗi thể đều có những triệu chứng đặc trưng riêng.
FIP thể ướt
Thể ướt của FIP thường dễ nhận biết hơn và tiến triển nhanh. Các triệu chứng chính bao gồm:
- Tích tụ dịch trong xoang bụng: Bụng mèo sưng to, căng tròn.
- Khó thở: Do dịch tích tụ trong khoang ngực, gây áp lực lên phổi.
- Sụt cân nhanh chóng: Mặc dù bụng to lên do dịch, nhưng mèo vẫn giảm cân rõ rệt.
- Mệt mỏi, uể oải: Mèo ít vận động, giảm ăn uống.
- Sốt dai dẳng: Thường không đáp ứng với thuốc kháng sinh.
FIP thể khô
Thể khô của FIP thường khó chẩn đoán hơn do triệu chứng đa dạng và không điển hình. Các dấu hiệu có thể bao gồm:
- Tổn thương các cơ quan nội tạng: Gan, thận, phổi.
- Viêm màng bồ đào: Mắt đỏ, thay đổi màu sắc mống mắt.
- Dấu hiệu thần kinh: Co giật, mất phối hợp vận động, thay đổi hành vi.
- Sốt không rõ nguyên nhân: Kéo dài và không đáp ứng với điều trị thông thường.
- Giảm cân và chán ăn: Thường xảy ra từ từ hơn so với thể ướt.
Cần lưu ý rằng nhiều mèo có thể biểu hiện cả triệu chứng của thể ướt và thể khô, hoặc chuyển từ thể này sang thể kia trong quá trình bệnh tiến triển.
Phương Pháp Chẩn Đoán FIP
Chẩn đoán bệnh FIP ở mèo là một thách thức lớn trong y học thú y. Các phương pháp phát hiện virus như phản ứng huỳnh quang hay PCR chỉ có thể xác định sự hiện diện của FCoV trong cơ thể mèo, nhưng không đồng nghĩa với việc mèo mắc bệnh FIP. Vì vậy, các bác sĩ thú y thường phải dựa vào nhiều yếu tố để đưa ra chẩn đoán chính xác.
Quá trình chẩn đoán FIP thường bắt đầu với việc xem xét tiền sử bệnh và triệu chứng lâm sàng. Bác sĩ thú y sẽ hỏi về độ tuổi của mèo, môi trường sống, và khả năng tiếp xúc với các mèo khác. Các dấu hiệu như sự xuất hiện dịch trong khoang bụng và khoang ngực, vàng da hoặc thay đổi ở mắt sẽ được đặc biệt chú ý.
Xét nghiệm máu đóng vai trò quan trọng trong chẩn đoán FIP. Ở đa số các trường hợp bị FIP, kết quả xét nghiệm máu sẽ cho thấy số lượng tế bào bạch cầu bất thường (quá ít hoặc quá nhiều) và nồng độ protein trong máu cao. Các xét nghiệm bổ sung như đo chức năng gan, thận cũng có thể được thực hiện để đánh giá mức độ tổn thương các cơ quan.
Trong trường hợp mèo có dấu hiệu tích tụ dịch (FIP thể ướt), việc phân tích dịch có thể cung cấp thông tin hữu ích. Dịch từ mèo mắc FIP thường có đặc điểm như màu vàng nhạt, nhớt và có hàm lượng protein cao.
“Phương pháp chẩn đoán được áp dụng nhiều nhất chính là dựa trên triệu chứng lâm sàng, xét nghiệm máu và siêu âm”
Đối với những ca bệnh phức tạp hoặc có triệu chứng không điển hình, bác sĩ thú y có thể cân nhắc thực hiện sinh thiết các cơ quan bị ảnh hưởng. Tuy nhiên, phương pháp này gây xâm lấn và làm mèo bị stress, nên chỉ được thực hiện khi thực sự cần thiết.
Bệnh FIP ở mèo có chữa được không?
Trong nhiều năm, bệnh FIP ở mèo được xem như một bệnh không thể chữa khỏi. Mặc dù mèo có thể hồi phục và không còn triệu chứng, virus vẫn tồn tại trong cơ thể. Các phương pháp điều trị truyền thống chủ yếu tập trung vào việc giảm triệu chứng và tăng cường sức đề kháng cho mèo.
Điều trị hỗ trợ thường bao gồm:
- Sử dụng thuốc kháng viêm như corticosteroids để giảm phản ứng viêm.
- Bổ sung thuốc bảo vệ gan và thận để hỗ trợ chức năng các cơ quan này.
Kết hợp các phương pháp này giúp giảm triệu chứng và kéo dài thời gian sống cho mèo mắc FIP, nhưng không thể loại bỏ hoàn toàn virus.
Tuy nhiên, gần đây đã xuất hiện một tia hy vọng mới trong việc điều trị FIP. Thuốc kháng virus GS-441524 đã được đưa vào thử nghiệm lâm sàng và cho thấy kết quả đầy hứa hẹn. Nhiều nghiên cứu báo cáo tỷ lệ hồi phục cao ở mèo được điều trị bằng GS-441524. Tuy nhiên, loại thuốc này vẫn chưa được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) chính thức phê duyệt do cần thêm nghiên cứu về hiệu quả và tính an toàn lâu dài.
“Bệnh FIP trên mèo là bệnh không thể chữa khỏi. Tuy nhiên, việc ứng dụng thuống kháng virus đang mang lại kết quả khả quan trong việc điều trị bệnh”
Lưu ý: không có phác đồ điều trị chung cho tất cả các ca mắc FIP. Bác sĩ thú y sẽ đưa ra phương pháp điều trị phù hợp dựa trên tình trạng cụ thể của từng trường hợp.
Phòng Ngừa Bệnh FIP Ở Mèo
Phòng ngừa là biện pháp quan trọng nhất để bảo vệ mèo khỏi FIP. Các phương pháp chính bao gồm:
- Vaccine: Hiện nay đã có vaccine phòng bệnh FIP ở mèo dạng nhỏ mũi. Theo khuyến cáo, mèo nên được tiêm vaccine lúc 16 tuần tuổi và nhắc lại sau 3-4 tuần. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng vắc-xin này vẫn chưa được Hiệp hội Bác sĩ Thú y Hoa Kỳ chính thức công nhận. Vì vậy, chủ nuôi nên thảo luận kỹ với bác sĩ thú y trước khi quyết định tiêm phòng.
- Vệ sinh môi trường: Thường xuyên làm sạch và khử trùng khu vực sống của mèo, đặc biệt là khay cát vệ sinh và bát ăn uống. Điều này giúp giảm thiểu sự lây lan của virus FCoV.
- Tăng cường sức khỏe: Đảm bảo chế độ dinh dưỡng cân bằng và luyện tập thích hợp để nâng cao sức đề kháng cho mèo.
- Kiểm soát môi trường: Hạn chế tiếp xúc giữa mèo khỏe mạnh và mèo có nguy cơ nhiễm bệnh, đặc biệt trong các môi trường có nhiều mèo như trại nuôi.
Những câu hỏi thường gặp về bệnh FIP ở mèo
Bệnh FIP ở mèo có lây sang người không?
Không, bệnh FIP ở mèo không lây sang người. Virus Corona gây bệnh FIP ở mèo khác biệt hoàn toàn với virus Corona gây bệnh Covid-19 ở người. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng FCoV chỉ có khả năng lây nhiễm và gây bệnh trên mèo và một số loài họ mèo khác.
Mèo đã từng mắc FIP có thể tái phát bệnh không?
Có, mặc dù mèo sau khi mắc bệnh đã có kháng thể chống lại FCoV nhưng vẫn có trường hợp mèo có thể tái phát bệnh sau khi chữa khỏi. Điều này có thể xảy ra do virus tồn tại trong cơ thể ở trạng thái tiềm ẩn và tái hoạt động khi hệ miễn dịch của mèo suy yếu. Ngoài ra, mèo cũng có thể tái nhiễm FCoV từ môi trường hoặc từ mèo khác.
Chi phí điều trị bệnh FIP ở mèo là bao nhiêu?
Chi phí điều trị bệnh FIP có thể dao động tùy thuộc vào tình trạng của mèo và phương pháp điều trị được áp dụng. Theo ước tính, chi phí có thể dao động từ 10 đến 30 triệu đồng, bao gồm chi phí thuốc, nội trú và các xét nghiệm cần thiết. Tuy nhiên, con số này có thể thay đổi tùy theo từng phòng khám và mức độ nghiêm trọng của bệnh. Chủ nuôi nên thảo luận kỹ với bác sĩ thú y về các phương án điều trị và chi phí liên quan trước khi bắt đầu quá trình điều trị.
Kết luận
Bệnh FIP ở mèo tuy nguy hiểm nhưng không phải là bản án tử hình như nhiều người vẫn nghĩ. Những tiến bộ trong y học thú y đang mở ra cơ hội mới cho việc điều trị căn bệnh này. Tuy nhiên, phòng bệnh vẫn hơn chữa bệnh. Chủ nuôi cần chú ý giữ môi trường sống sạch sẽ và theo dõi sức khỏe mèo thường xuyên.
Nếu nghi ngờ mèo mắc FIP, hãy liên hệ ngay với bác sĩ thú y. Phát hiện sớm và điều trị kịp thời là chìa khóa để tăng cơ hội sống sót cho mèo.
Linhvet – Trang Thông Tin Thú Y
- Fanpage: Linhvet – Trang Thông Tin Thú Y
- Email: Linhvet.contact@gmail.com
- Website: https://linhvet.com
Đỗ Huyền là một bác sỹ thú y có chuyên môn cao, đặc biệt trong lĩnh vực chăm sóc thú cảnh. Cô tốt nghiệp Học viện Nông Nghiệp Việt Nam với tấm bằng bác sĩ thú y. Đỗ Huyền có chuyên môn sâu rộng trong việc điều trị bệnh trên động vật, đặc biệt là thú nhỏ. Với hơn 3 năm kinh nghiệm trong việc khám chữa và điều trị cho thú nhỏ, Đỗ Huyền đã xây dựng được nền tảng vững chắc về kỹ năng lâm sàng.
Chia sẻ:
