Gà bị thương hàn do vi khuẩn Salmonella gallinarum gây ra, chúng tấn công cả gà con và gà trưởng thành, gây thiệt hại kinh tế nặng nề cho người chăn nuôi. Vi khuẩn Salmonella gallinarum xâm nhập vào cơ thể gà, nhân lên nhanh chóng và phá hủy các cơ quan nội tạng, đặc biệt là hệ tiêu hóa.
Bệnh thương hàn ở gà có tỷ lệ tử vong cao và làm giảm đáng kể năng suất trứng ở gà mái đẻ. Thống kê cho thấy, tỷ lệ chết do thương hàn có thể lên đến 60% ở gà con và 40% ở gà trưởng thành nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.
Vi khuẩn Salmonella gallinarum có khả năng tồn tại lâu trong môi trường, đặc biệt là trong điều kiện ẩm ướt và nhiệt độ thấp. Trong bài viết này, Linhvet sẽ cung cấp cho bà con những thông tin quan trọng về bệnh thương hàn ở gà, bao gồm con đường truyền lây, triệu chứng và cách phòng bệnh.
Nội dung chính
Vì sao gà bị thương hàn?
Gà bệnh làm lây nhiễm bệnh thương hàn cho gà khỏe qua 2 con đường: đường truyền ngang và đường truyền dọc. Gà bệnh có thể đào thải mầm bệnh qua phân. Những con gà khỏe ăn phải vi khuẩn bám trên bề mặt đồ ăn, nước uống, chất độn chuồng, dụng cụ chăn nuôi,… đều có nguy cơ mắc bệnh. Bệnh thương hàn có thể lây truyền từ gà mẹ sang gà con qua trứng và qua đường giao phối.
Triệu chứng điển hình của gà bị thương hàn
Bệnh thương hàn ở gà biểu hiện qua nhiều triệu chứng đặc trưng, tuy nhiên mức độ nghiêm trọng và biểu hiện cụ thể có thể khác nhau giữa gà con và gà trưởng thành. Ở gà con, triệu chứng thường diễn biến nhanh và nghiêm trọng hơn:
- Gà con ủ rũ, bỏ ăn ngay sau khi nở
- Tiêu chảy phân trắng hoặc vàng nhạt
- Bụng chướng to, căng cứng
- Lông gà dính quanh hậu môn
- Gà con có tỷ lệ chết cao
Ở gà trưởng thành, bệnh thường diễn biến chậm hơn:
- Giảm ăn từ từ, sau đó bỏ ăn hoàn toàn
- Uống nhiều nước
- Tiêu chảy phân vàng hoặc xanh
- Mào và tích tím dần
- Giảm tỷ lệ đẻ trứng, có thể ngừng đẻ hoàn toàn
- Gà gầy yếu, sụt cân nhanh chóng
- Có thể chết đột ngột sau vài ngày xuất hiện triệu chứng
Bệnh tích đặc trưng khi gà bị thương hàn
Bệnh tích ở gà con:
- Túi lòng đỏ chưa tiêu hết, có màu vàng xám và mùi hôi thối
- Gan sưng to, màu sắc nhợt nhạt hoặc có những đốm hoại tử màu trắng xám
- Lách sưng to, có thể gấp 2-3 lần kích thước bình thường
- Ruột viêm, chứa chất nhầy màu vàng hoặc nâu
- Một số gà có hiện tượng viêm khớp, đặc biệt là khớp đầu gối
- Nếu bệnh kéo dài, có thể thấy các nốt hoại tử màu vàng xám trên cơ tim, phổi và các cơ quan nội tạng khác.
Ở gà trưởng thành:
- Gan sưng to, trên bề mặt có nhiều nốt hoại tử màu trắng hoặc vàng nhạt, kích thước không đều
- Lách sưng to rõ rệt, có thể gấp 2-3 lần kích thước bình thường
- Cơ tim có các đốm xuất huyết hoặc hoại tử
- Phổi sung huyết, có thể có các ổ viêm hoặc hoại tử
- Ruột viêm, niêm mạc dày và có nhiều chất nhầy
- Buồng trứng viêm, các noãn bào có thể bị biến dạng, có màu vàng nâu hoặc xanh đen
- Xoang bụng chứa nhiều dịch viêm và fibrin
- Một số trường hợp có hiện tượng viêm khớp mãn tính
Bà con cần lưu ý rằng, mặc dù các bệnh tích này khá đặc trưng cho bệnh thương hàn, nhưng để chẩn đoán chính xác, cần kết hợp với triệu chứng lâm sàng và xét nghiệm cận lâm sàng để xác định chính xác tác nhân gây bệnh.
Cách điều trị gà bị thương hàn
Đối với bệnh thương hàn, việc điều trị thường không hiệu quả. Thậm chí, nếu điều trị khỏi, gà vẫn có thể mang trùng suốt đời và trở thành nguồn lây bệnh tiềm ẩn cho đàn.
Tuy nhiên, nếu muốn điều trị, bà con có thể áp dụng phác đồ sau:
Sử dụng kháng sinh:
- Colistin là lựa chọn phổ biến, với liều 5-10mg/kg trọng lượng cơ thể, tiêm bắp hoặc uống trong 5-7 ngày liên tục.
- Có thể kết hợp với Enrofloxacin liều 10mg/kg trọng lượng cơ thể, tiêm bắp hoặc uống trong 3-5 ngày.
Bổ sung vitamin và chất điện giải:
- Vitamin B complex: 1ml/lít nước uống
- Vitamin C: 1g/lít nước uống
Phương Pháp Phòng Bệnh Thương Hàn Ở Gà
Đối với bệnh thương hàn ở gà, việc áp dụng các biện pháp phòng ngừa đóng vai trò quyết định trong việc bảo vệ đàn gà và đảm bảo hiệu quả kinh tế cho người chăn nuôi.
Vệ Sinh Chuồng Trại
Vệ sinh chuồng trại là biện pháp quan trọng hàng đầu trong phòng ngừa bệnh thương hàn. Người chăn nuôi cần thực hiện nghiêm ngặt các bước sau:
- Quét dọn chuồng trại hàng ngày, loại bỏ phân và thức ăn thừa
- Rửa sạch máng ăn, máng uống ít nhất một lần/ngày
- Phun sát trùng chuồng trại và dụng cụ chăn nuôi định kỳ 1-2 lần/tuần bằng các chất sát trùng như formaldehyde 2% hoặc povidone-iodine
- Xử lý phân và chất thải đúng cách, tránh để phân ướt tồn đọng trong chuồng
- Duy trì độ thông thoáng cho chuồng trại, tránh ẩm ướt
Phòng Bệnh Bằng Vaccine
Tiêm phòng vắc xin là biện pháp hiệu quả để tạo miễn dịch chủ động cho đàn gà. Thông thường, gà con được tiêm phòng vắc xin thương hàn lần đầu ở 6-8 tuần tuổi. Cần tiêm nhắc lại 6-12 tháng một lần để duy trì miễn dịch cho gà.
Những Câu Hỏi Thường Gặp Về Bệnh Thương Hàn Ở Gà
Bệnh Thương Hàn Ở Gà Thường Bị Chẩn Đoán Nhầm Với Bệnh Nào?
Bệnh thương hàn ở gà thường bị chẩn đoán nhầm với một số bệnh khác do có triệu chứng tương tự. Cụ thể:
- Bệnh bạch lỵ: Cũng do vi khuẩn Salmonella gây ra, nhưng thường xảy ra ở gà con. Cả hai bệnh đều gây ra triệu chứng tiêu chảy, phân trắng, khiến nhiều người nhầm lẫn.
- Các bệnh đường ruột khác: Nhiều bệnh đường ruột như E.coli, tụ huyết trùng cũng gây ra các triệu chứng tiêu chảy, ủ rũ, giảm ăn tương tự như bệnh thương hàn.
- Bệnh Newcastle: Ở giai đoạn đầu, bệnh Newcastle có thể gây ra các triệu chứng hô hấp và tiêu hóa tương tự như bệnh thương hàn, đặc biệt là ở gà con.
Để phân biệt chính xác, cần kết hợp quan sát triệu chứng lâm sàng, bệnh tích đặc trưng và xét nghiệm cận lâm sàng.
Bệnh Thương Hàn Ở Gà Thường Ghép Với Bệnh Nào?
Bệnh thương hàn thường tạo điều kiện cho các bệnh thứ phát phát triển do làm suy giảm hệ miễn dịch của gà. Các bệnh thường ghép với thương hàn bao gồm: Bệnh bạch lỵ, các bệnh đường hô hấp, các bệnh đường tiêu hóa.
Có Được Sử Dụng Kháng Sinh Để Phòng Bệnh Thương Hàn Ở Gà Không?
Không. Kháng sinh chỉ được sử dụng với mục đích điều trị bệnh. Tuyệt đối không sử dụng kháng sinh để phòng bệnh trong chăn nuôi vì có thể dẫn đến nguy cơ kháng thuốc.
Kết Luận
Qua bài viết vừa rồi, Linhvet đã cùng bà con tìm hiểu thông tin về bệnh thương hàn ở gà. Bệnh thương hàn rất khó chữa khỏi và gà khỏi bệnh cũng sẽ mang trùng suốt đời, vì vậy, phòng bệnh bằng vắc xin và áp dụng các biện pháp an toàn sinh học vẫn luôn là phương pháp bảo vệ đàn gà tốt nhất.
Linhvet – Trang Thông Tin Thú Y
- Fanpage: Linhvet – Trang Thông Tin Thú Y
- Email: Linhvet.contact@gmail.com
- Website: https://linhvet.com
Kiều Bùi là một bác sĩ thú y đầy nhiệt huyết và tài năng. Cô sở hữu nền tảng kiến thức chuyên sâu về dược lý, đặc biệt trong lĩnh vực điều trị cho gia súc và gia cầm. Với hơn 5 năm kinh nghiệm trong nghề, Kiều Bùi đã chứng minh bản thân là một chuyên gia đáng tin cậy trong việc chăm sóc và chữa bệnh động vật.
Chia sẻ:
