Bệnh CRD ở gà (hay còn gọi là bệnh hô hấp mạn tính) là một trong những bệnh đường hô hấp phổ biến trên gia cầm. Bệnh có tỷ lệ chết thấp nhưng ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng suất chăn nuôi.
Trong bài viết này, chúng ta sẽ đi sâu tìm hiểu về nguyên nhân, triệu chứng, phương pháp điều trị và các biện pháp phòng ngừa bệnh CRD ở gà. Những kiến thức này sẽ giúp bà con có cái nhìn toàn diện về căn bệnh nguy hiểm này, từ đó có thể áp dụng các biện pháp quản lý và chăm sóc đàn gà hiệu quả hơn.
Nội dung chính
1. Gà Mắc Bệnh CRD Do Đâu?
Bệnh CRD ở gà do vi khuẩn Mycoplasma gallisepticum gây ra. Gà mắc bệnh CRD qua không khí hoặc tiếp xúc trực tiếp giữa các cá thể trong đàn. Bệnh này còn có khả năng lây truyền dọc từ gà bố mẹ sang gà con qua trứng. Các nghiên cứu cho thấy gà ở độ tuổi từ 2-12 tuần và gà sắp đẻ có nguy cơ mắc bệnh CRD cao hơn so với các lứa tuổi khác. Đặc biệt, bệnh thường phát ra mạnh nhất và gây hậu quả nghiêm trọng nhất ở gà con trong giai đoạn từ 3 tuần đến 3 tháng tuổi. Gà trưởng thành cũng có thể bị nhiễm bệnh và trở thành vật chủ mang trùng suốt đời.
“Bệnh CRD ở gà lây truyền qua đường hô hấp và đường truyền dọc từ gà bố mẹ sang trứng”
Tỷ lệ chết do bệnh CRD có thể dao động từ 5% đến 20% tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh và điều kiện chăm sóc. Trong trường hợp không được điều trị kịp thời hoặc ghép với các bệnh khác, tỷ lệ chết có thể tăng lên 30%, gây thiệt hại nặng nề cho người chăn nuôi.
Điều kiện chuồng trại ẩm ướt, độ ẩm cao, mật độ gà nuôi quá dày, và sức đề kháng yếu của đàn gà là những yếu tố quan trọng làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Đặc biệt, trong môi trường có nồng độ amoniac (NH3), hydro sulfua (H2S) cao thì nguy cơ mắc bệnh CRD sẽ tăng lên do làm tổn thương hệ hô hấp của gà.
2. Biểu hiện của gà mắc bệnh hô hấp mạn tính
Bệnh CRD ở gà thường phát triển qua 3 giai đoạn chính với các triệu chứng ngày càng trở nên rõ rệt và nghiêm trọng hơn theo thời gian.
Giai đoạn đầu
- Gà thở nhanh và nông
- Gà chảy nước mũi, ban đầu là dịch trong nhưng sau đó có thể chuyển sang màu đục.
- Gà chảy nước mắt, mắt tiết ra dịch nhầy.
Ở giai đoạn này, các triệu chứng thường không quá rõ ràng và có thể dễ bị bỏ qua nếu người chăn nuôi không quan sát kỹ. Tuy nhiên, đây là thời điểm quan trọng để phát hiện và can thiệp sớm, giúp ngăn chặn bệnh phát triển sang giai đoạn nghiêm trọng hơn.
Giai đoạn 2
- Mắt gà sưng, gà bị viêm kết mạc, gà chảy nước mắt.
- Gà khó thở, thở khò khè
- Gà giảm ăn, giảm thể trọng.
- Giảm sản lượng trứng ở gà đẻ (từ 10-40%), chất lượng trứng xấu (trứng tối màu, vỏ xù xì).
Giai đoạn kết hợp với E.coli
Ở giai đoạn CRD kết hợp với E.coli, các biểu hiện của bệnh đã trở nên nặng hơn và tiến triển nhanh:
- Gà ủ rũ
- Tăng tỷ lệ tử vong.
- Có thể xuất hiện các triệu chứng khác như tiêu chảy, phù đầu.
3. Bệnh Tích Của Gà Mắc Bệnh CRD
Khi tiến hành mổ khám gà nhiễm bệnh CRD, người ta thường quan sát thấy một loạt các tổn thương đặc trưng, đặc biệt là ở hệ hô hấp.
- Gà bị viêm túi khí, túi khi mờ đục, có lớp dịch nhầy màu vàng hoặc trắng đục bao quanh.
- Quan sát được các đốm trắng rải rác trên về mặt phổi
- Xoang mũi gà có chứa dịch nhầy kèm mủ. Niêm mạc mũi xuất huyết.
- Khí quản xuất huyết có bọt
- Thành quản và phế quản xuất huyết.
4. Điều trị bệnh hen gà (CRD) như thế nào cho hiệu quả?
Kháng sinh là phương pháp điều trị chính cho bệnh CRD ở gà. Hai loại kháng sinh được sử dụng phổ biến và hiệu quả nhất là Doxycycline và Tylosin. Doxycycline thường được sử dụng với liều 20mg/kg thể trọng/ngày, chia làm 2 lần trong 3-5 ngày liên tục. Tylosin có thể được sử dụng với liều 50mg/kg thể trọng/ngày, chia làm 2 lần trong 3-5 ngày. Việc lựa chọn kháng sinh cụ thể nên dựa trên tư vấn của bác sĩ thú y và kết quả kháng sinh đồ nếu có thể.
Ngoài ra, bà con nên bổ sung vitamin, đặc biệt là vitamin A, C, và E, cùng với các khoáng chất như selen và kẽm để tăng cường hệ miễn dịch cho gà.
5. Các phương pháp phòng bệnh CRD ở gà
Phòng bệnh bằng vắc xin
Đối với CRD, tiêm vaccine chính là phương pháp phòng bệnh hiệu quả nhất. Lịch tiêm vaccine phòng bệnh CRD thường được thực hiện như sau: gà con được tiêm vào ngày thứ 7-10 sau khi nở, sau đó tiêm nhắc lại vào tuần thứ 4-6. Đối với gà đẻ, nên tiêm vaccine trước khi vào đẻ 3-4 tuần để đảm bảo khả năng miễn dịch tốt nhất.
“Phòng bệnh bằng vaccine, áp dụng an toàn sinh học và đảm bảo dinh dưỡng cho đàn gà là những phương pháp phòng bệnh CRD hiệu quả”
Vệ sinh chuồng trại
Bên cạnh việc tiêm vaccine, việc duy trì vệ sinh chuồng trại là yếu tố quan trọng không kém trong phòng ngừa bệnh CRD. Người chăn nuôi cần thường xuyên vệ sinh, khử trùng chuồng trại và các dụng cụ chăn nuôi. Đặc biệt, cần kiểm soát chặt chẽ độ ẩm trong chuồng nuôi, đảm bảo thông gió tốt để giảm thiểu sự tích tụ của các khí độc như amoniac.
Kiểm soát mật độ gà trong chuồng nuôi cũng là một biện pháp quan trọng. Việc nuôi gà quá dày sẽ làm tăng nguy cơ lây lan bệnh và gây stress cho gà, làm giảm sức đề kháng. Bà con nên tuân thủ các khuyến cáo về mật độ nuôi phù hợp với từng loại gà và giai đoạn phát triển.
Bà con cũng nên hạn chế người ra vào trại, sử dụng quần áo và giày dép chuyên dụng khi vào chuồng nuôi, cũng như kiểm soát côn trùng và động vật gây hại có thể mang mầm bệnh.
Tăng sức đề kháng cho đàn gà
Chế độ dinh dưỡng cân đối đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao sức đề kháng cho đàn gà. Người chăn nuôi cần đảm bảo cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết, đặc biệt là protein, vitamin và khoáng chất. Bổ sung các chất tăng cường miễn dịch như vitamin C, E và selenium cũng là biện pháp hữu ích trong phòng ngừa bệnh CRD.
6. Câu hỏi thường gặp về Bệnh CRD ở Gà
Bệnh CRD ở Gà thường ghép với những bệnh nào?
Bệnh CRD thường ghép với nhiều bệnh khác ở gà, đặc biệt là các bệnh liên quan đến đường hô hấp như Bệnh Viêm thanh khí quản truyền nhiễm (ILT), Bệnh viêm phế quản truyền nhiễm (IB), bệnh Gumboro, Bệnh E.Coli.
Bệnh CRD thường bị chẩn đoán nhầm với bệnh nào?
Bệnh CRD thường bị chẩn đoán nhầm với một số bệnh về đường hô hấp trên gà như Cúm gia cầm, Nấm phổi, bệnh ILT (Viêm thanh khí quản truyền nhiễm), bệnh IB (viêm phế quản truyền nhiễm), bệnh ORT (Viêm phổi hóa mủ), bệnh Coryza (Sổ mũi truyền nhiễm), Bệnh Newcastle (dịch tả gà) do có chung các triệu chứng như gà hen khẹc, giảm sản lượng trứng,…
Các biện pháp thay thế cho việc sử dụng kháng sinh trong điều trị CRD là gì?
Với sự thắt chặt trong việc sử dụng kháng sinh trong chăn nuôi thì đã có một số biện pháp thay thế cho việc kháng sinh trong điều trị CRD:
- Thảo dược: Một số loại thảo dược như tỏi, nghệ, và lá neem có tác dụng kháng khuẩn và tăng cường miễn dịch.
- Chế phẩm sinh học: Probiotics và prebiotics có thể giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột, tăng cường sức đề kháng cho gà.
Tuy nhiên, những sản phẩm này không hoàn toàn thay thế được kháng sinh trong việc điều trị CRD, đặc biệt là trong các trường hợp bệnh nặng. Chúng chủ yếu đóng vai trò hỗ trợ, tăng cường sức đề kháng và giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh. Trong trường hợp bệnh đã phát triển, việc sử dụng kháng sinh dưới sự hướng dẫn của bác sĩ thú y vẫn là biện pháp điều trị tốt nhất.
Kết luận
Mặc dù bệnh CRD có tỷ lệ chết không cao nhưng nó ảnh hưởng trực tiếp sản lượng chăn nuôi. Bệnh có thể điều trị bằng kháng sinh nhưng để giảm thiểu thiệt hại, bà con nên áp dụng các biện pháp phòng bệnh như tiêm vaccine, vệ sinh chuồng trại định kỳ,…
Linhvet – Trang Thông Tin Thú Y
- Fanpage: Linhvet – Trang Thông Tin Thú Y
- Email: Linhvet.contact@gmail.com
- Website: https://linhvet.com
Linh Nguyễn, một bác sĩ thú y đầy nhiệt huyết với tình yêu mãnh liệt dành cho động vật, đã sáng lập nên Linhvet – Trang Thông Tin Thú Y, nhằm chia sẻ những kiến thức và thông tin hữu ích về cách chăm sóc và chữa bệnh cho động vật. Với mong muốn đóng góp cho sự phát triển của ngành Thú Y Việt Nam, Linhvet cung cấp các tài liệu chuyên môn và cập nhật những tiến bộ mới nhất trong ngành.
Chia sẻ:
